Nguyên Tắc Sống Còn: "Báo Động - Dập Lửa - Thoát Hiểm"

Khi phát hiện có cháy, dù lớn hay nhỏ, hãy giữ bình tĩnh và ghi nhớ 3 nguyên tắc ưu tiên theo thứ tự sau:

1. Báo Động Ngay Lập Tức: Đây là bước quan trọng nhất.

2. Tìm Cách Dập Lửa (Nếu An Toàn): Chỉ thực hiện khi đám cháy còn nhỏ và trong khả năng kiểm soát.

3. Thoát Hiểm Nhanh Chóng: Ưu tiên hàng đầu luôn là bảo vệ tính mạng.

I. Bước 1: Báo Động - Hành Động Đầu Tiên Và Quan Trọng Nhất

Ngay khi phát hiện ra lửa hoặc khói, đừng chần chừ, hãy hành động ngay:

• Hô To: Hét lớn "CHÁY! CHÁY! CÓ CHÁY!" để cảnh báo cho mọi người trong khu vực biết về sự cố. Việc này giúp mọi người có thời gian chuẩn bị và thoát nạn.

• Kích Hoạt Hệ Thống Báo Cháy: Tìm và nhấn nút báo cháy khẩn cấp (thường có màu đỏ) ở hành lang, cầu thang của tòa nhà.

• Gọi Ngay 114: Đây là số điện thoại của lực lượng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và Cứu nạn, cứu hộ. Khi gọi, bạn cần giữ bình tĩnh và cung cấp thông tin rõ ràng, ngắn gọn:

  • Địa chỉ chính xác: Số nhà, tên đường, phường, quận, tòa nhà, tầng...

  • Vị trí đám cháy: Nơi ngọn lửa bùng phát (nếu bạn biết).

  • Tình hình sơ bộ: Đám cháy lớn hay nhỏ, có người bị kẹt lại không.

  • Cung cấp tên và số điện thoại của bạn để lực lượng chức năng liên lạc khi cần.

Lưu ý: Đừng bao giờ cho rằng đã có người khác gọi cứu hỏa. Hãy tự mình thực hiện cuộc gọi để đảm bảo thông tin được tiếp nhận nhanh nhất.

II. Bước 2: Dập Lửa Tại Chỗ - Chỉ Thực Hiện Khi Nào?

Chỉ nên cố gắng dập lửa khi bạn đã báo động và đám cháy còn ở giai đoạn khởi phát, hoàn toàn trong khả năng kiểm soát của bạn.

• Đối với đám cháy do chất rắn (gỗ, giấy, vải): Dùng nước, bình chữa cháy dạng bột (ABC, BC) hoặc chăn chiên chữa cháy.

• Đối với đám cháy do chất lỏng (xăng, dầu): Tuyệt đối KHÔNG DÙNG NƯỚC (vì sẽ làm lửa lan rộng hơn). Hãy dùng bình chữa cháy dạng bột hoặc khí CO2, cát, hoặc chăn chiên.

• Đối với đám cháy do thiết bị điện:

  1. Ngắt nguồn điện ngay lập tức: Ngắt cầu dao, aptomat hoặc rút phích cắm.

  2. Dùng bình chữa cháy dạng khí CO2 (ưu tiên) hoặc dạng bột để dập lửa. Tuyệt đối không dùng nước khi chưa ngắt điện.

Quan trọng: Nếu không thể dập tắt đám cháy trong vòng vài giây, hãy từ bỏ và tập trung vào việc thoát hiểm. Sự an toàn của bạn là trên hết.

III. Bước 3: Kỹ Năng Thoát Hiểm Khi Đám Cháy Lan Rộng

Khi không thể dập lửa, thoát hiểm là ưu tiên duy nhất.

1. Xác định lối thoát hiểm: Bình thường, hãy tìm hiểu trước các lối thoát hiểm, cầu thang bộ của nơi bạn sống và làm việc.

2. Di chuyển thấp: Khói độc luôn có xu hướng bay lên cao. Hãy cúi thấp người, bò sát sàn nhà để di chuyển. Không khí trong lành hơn sẽ ở phía dưới.

3. Bảo vệ đường hô hấp: Dùng khăn hoặc vải thấm nước che kín mũi và miệng. Việc này giúp lọc bớt khói độc và giảm nhiệt độ không khí hít vào.

4. Kiểm tra cửa trước khi mở: Dùng mu bàn tay đặt lên cửa hoặc tay nắm.

   • Nếu cửa mát: Mở cửa từ từ, quan sát và nhanh chóng di chuyển đến lối thoát hiểm gần nhất.

   • Nếu cửa hoặc tay nắm nóng: TUYỆT ĐỐI KHÔNG MỞ CỬA. Lửa đã ở rất gần phía bên kia. Hãy tìm lối thoát khác (ban công, cửa sổ) và dùng vải ướt chèn vào các khe cửa để ngăn khói tràn vào.

5. Tuyệt đối không sử dụng thang máy: Thang máy có thể trở thành một cái bẫy chết người khi mất điện hoặc bị khói lùa vào. Luôn luôn sử dụng cầu thang bộ.

6. Nếu quần áo bị bén lửa: Hãy dừng lại, nằm xuống và lăn qua lăn lại trên sàn cho đến khi lửa tắt. Đừng chạy vì gió sẽ làm lửa bùng lên to hơn.

IV. Phải Làm Gì Khi Bị Mắc Kẹt?

Nếu tất cả các lối ra đã bị lửa và khói chặn, hãy bình tĩnh thực hiện các bước sau:

• Tìm một căn phòng có cửa sổ hoặc ban công.

• Đóng chặt cửa ra vào và dùng giẻ ướt, băng dính bịt kín các khe hở để ngăn khói.

• Mở cửa sổ, ra ban công để hít thở và ra hiệu cho lực lượng cứu hộ. Dùng quần áo màu sáng, đèn pin, điện thoại để tạo sự chú ý.

• Tiếp tục gọi 114 để thông báo chính xác vị trí bạn đang bị mắc kẹt.

Biết được cần làm gì khi có cháy là một kỹ năng sống còn. Hãy trang bị kiến thức này cho bản thân và chia sẻ với gia đình, bạn bè để cùng nhau xây dựng một cộng đồng an toàn hơn.